NNS

Op veler verzoek behandel ik nu het Nashville Number System (NNS voor intimi). Dat is een manier om akkoordenschema's te noteren. Het systeem is even simpel als doeltreffend en werkt perfect. Misschien dat voor sommigen onder ons het even wennen is, maar als muzikanten het kunnen, kan iedereen het leren. Ik heb me laten vertellen dat zelfs sommige drummers het systeem beheersen. Waar gaat het toch heen met onze wereld?

Eind jaren '50 ontwikkelde een zekere Neil Matthews een systeem om akkoorden te noteren voor de band The Jordanaires, die bezig waren met opnamen in de studio. Hieruit kwam het NNS uit voort, compleet met een kaart waarop je in een oogopslag kunt zien welke akkoorden je moet spelen in om het even welke toonsoort.

Hoe werkt het en wat is ervoor nodig? Om met het laatste te beginnen: je moet akkoorden-schema's kunnen lezen/spelen en je moet weten hoe een majeur-toonladder in elkaar zit.

Stel, je bent met je band met een nummer bezig en je hebt alles ingestudeerd in dezelfde toonsoort. Als voorbeeld nemen we het nummer 'Hey Joe' van Jimi Hendrix. Dit nummer heeft als toonsoort: E (en niet: C!):

|| C  G  |  D  A  |  E    |  E    ||

Dan komt om 3 uur 's middags de zangeres binnen, die in de file had gestaan, terwijl zij pas om 2 uur 's middags was opgestaan en zij begint te zingen. Na 2 maten kom je er achter, dat de toonsoort veel te hoog is voor haar. Zeker omdat zij tot 4 uur 's ochtends in de kroeg heeft gezeten. Je besluit het nummer dus in D te spelen. Iedereen pakt zijn A-4tje met akkoorden, streept de akkoorden door en noteert daaronder de akkoorden in D:

|| Bes F |  C  G  |  D    |  D    ||

Poging nummer 2 mislukt ook voor de zangeres, want het is nog steeds te hoog. Nog lager, nu in C:

|| As Es | Bes F  | C     | C     ||

Zoals het zangeressen eigen is, staat het nummer nu weer te laag. Mopper, mopper, mopper. Weer strepen dus en een halve toon hoger:

|| A E   | B  F#  | C#    | C#    ||

Je merkt al, het akkoorden-schema wordt er niet duidelijker op, om nog maar te zwijgen over de sfeer. Had je het nummer genoteerd volgens het NNS, dan had je niet de hierboven beschreven ellende gehad en was iedereen allang de studio uit om boodschappen te gaan doen voor het avondeten en bovendien staat de hele afwas nog op het aanrecht. Het NNS werkt volgens deze schematische kaart:

   |  1  |  2  |  3  |  4  |  5  |  6  |  7  |  8  |  9  |
A  |  A  |  B  |  C# |  D  |  E  |  F# |  G# |  A  |  B  |
B  |  B  |  C# |  D# |  E  |  F# |  G# |  A# |  B  |  C# |
C  |  C  |  D  |  E  |  F  |  G  |  A  |  B  |  C  |  D  |
D  |  D  |  E  |  F# |  G  |  A  |  B  |  C# |  D  |  E  |
E  |  E  |  F# |  G# |  A  |  B  |  C# |  D# |  E  |  F# |
F  |  F  |  G  |  A  |  Bb |  C  |  D  |  E  |  F  |  G  |
G  |  G  |  A  |  B  |  C  |  D  |  E  |  F# |  G  |  A  |

Het akkoordenschema van 'Hey Joe' wordt dan:

|| 6b 3b  | 7b 4   | 1    | 1     ||

De letters zijn dus vervangen door cijfers, waarbij de grondtoon van het te spelen nummer altijd de '1' is. Je kunt ook de 'b'-tjes (halve toon lager) vervangen door een '-'tje (minnetje). Simpel, hè? Als je ook nog een beetje kunt rekenen, kun je elk akkoorden-schema spelen in elke toonsoort. Drummers gebruiken geen akkoorden-schema's (dat zouden ze in elk geval niet moeten doen) en hoeven daarom ook niet te kunnen rekenen. Voor de rest van ons is het NNS een ideale manier om akkoorden te noteren.

afsluiting »« schemas